Wat is autisme?

Een ogenschijnlijk simpele vraag. Toch is autisme niet in twee zinnen uit te leggen. Er zijn verschillende theorieën die autisme op hun eigen manier uitleggen, maar één theorie die álles verklaart is er nog niet.  

Daarnaast uit autisme zich bij ieder persoon anders, en is autisme niet altijd zichtbaar en dus moeilijk concreet te maken.   

Toch is er ook veel wél bekend. Bijvoorbeeld over de problemen waar mensen met autisme tegenaan kunnen lopen, maar ook over hun sterke eigenschappen.  

Een anders werkend brein

Een gangbare uitleg is dat mensen met autisme een andere manier van informatie- en prikkelverwerking hebben. Mensen met autisme ervaren in meer of mindere mate uitdagingen met communicatie, sociale interactie, en flexibel denken en handelen.  

Sociaal

Vooral op sociaal gebied ondervinden veel mensen met autisme regelmatig problemen. In sociale situaties is het nodig je in te leven in wat een ander denkt en voelt. Bij autisme is de ‘sociale intuïtie’ minder goed – of anders – ontwikkeld. Als je intuïtie mist, moet je dat met verstand compenseren en heb je overal regels en definities voor nodig. Maar die regels en definities gaan in sociale situaties vaak niet op, want deze situaties zijn onvoorspelbaar en wijzigen voortdurend.

Informatieverwerking

Mensen met autisme verwerken informatie op een andere manier in de hersenen. Ze hebben moeite om in een veelheid van prikkels de samenhang te zien. Daardoor is het voor hen lastiger om betekenis te geven aan gebeurtenissen. Er is meer tijd nodig om de context te zien en te weten hoe daarop te reageren.  

Een andere uitleg gaat ervan uit dat het brein van mensen met autisme meer verbindingen kent. Waardoor de informatieverwerking soms juist sneller gaat dan bij neurotypische mensen, door middel van een shortcut, maar soms ook langzamer via een omweg. 

Zintuiglijke prikkels

Veel mensen met autisme hebben te maken met zintuiglijke over- of ondergevoeligheid. Zij verwerken prikkels minder makkelijk of pikken ze niet op. Dat leidt vaak tot vermoeidheid en stress.  

Niet alleen externe zintuigen zoals zien, horen, voelen, ruiken en proeven spelen een rol, maar ook interne zintuigen. Voorbeelden hiervan zijn evenwicht, houding en spierspanning, temperatuur, pijn en interne prikkels vanuit de organen. 

Executieve functies

Ook kunnen mensen met autisme moeite hebben met één of meer van de executieve functies. Dit zijn de denkprocessen in het brein die zorgen voor zelfsturing en die je nodig hebt om succesvol te kunnen functioneren in het dagelijks leven vol veranderingen. Voorbeelden van executieve functies waar mensen met autisme problemen in ondervinden zijn flexibiliteit, planning en initiatief nemen.

Neurodiversiteit

Gelukkig verandert de manier waarop de maatschappij en het bedrijfsleven autisme benadert. Voorheen werd autisme vooral beschouwd als een stoornis. Tegenwoordig wordt autisme vaker als neurodivers gezien. Neurodiversiteit beschrijft het idee dat mensen de wereld om zich heen op een andere manier ervaren en er verschillend mee omgaan. Er is geen “goede” manier van denken en gedrag, en verschillen worden niet gezien als tekortkomingen. In dit licht is autisme geen stoornis maar een ander type brein. 

Stereotypering

Bij veel mensen en organisaties leeft een stereotype beeld van autisme. Vaak is deze gevoed door films zoals Rain Man en zelfs recentere documentaires zoals Het beste voor Kees. Beide zetten een beeld neer van de ‘autistische savant’: schijnbaar geniaal op één vlak, maar niet in staat om in de gewone wereld te functioneren.  

Onbedoeld is door het succes van deze media de indruk ontstaan dat dergelijke spectaculaire specialisaties bij personen met autisme eerder regel zijn dan uitzondering. Toch is slechts een klein deel van de mensen met autisme savant. 

Ook in de werksfeer heersen er veel hardnekkige fabels met betrekking tot autisme. Drie veelvoorkomende vooroordelen: 

Vooroordeel: De meeste mensen met autisme werken in de IT. 

Dit klopt niet. Er werken bijvoorbeeld twee keer zoveel mensen met autisme in de zorg dan in de IT. Deze mythe is waarschijnlijk ontstaan omdat mensen met autisme kwaliteiten hebben die goed aansluiten bij IT-werk. Zo hebben veel van hen sterke analytische vaardigheden, een goed oog voor detail, en zijn ze slim in het oplossen van complexe problemen.  

Medewerker Stefke: “Misschien zijn er bovengemiddeld veel autisten die graag met computers werken, maar ik ben er niet 1 van. Ik vind het ondoorgrondelijke apparaten, maar doe mijn best om er mee overweg te kunnen.” 

Vooroordeel: Mensen met autisme zijn niet sociaal.

Een groot deel van de mensen op aarde is introvert. Waar extraverte mensen zich energiek voelen na sociale interactie, bijvoorbeeld een gesprek in een groep mensen, voelen introverten zich vaak vermoeid. Mensen met autisme hebben een soortgelijke ervaring, maar dan nog intenser.  

Dit stereotype kan erg belemmerend werken, bijvoorbeeld als zij daarom niet meer worden gevraagd mee te gaan lunchen op werk. 

Medewerker Stefke: “Het is fijn wanneer mijn collega’s vragen of ik mee ga lunchen, ook al doe ik dat vaak niet. Ik voel me dan gezien en onderdeel van het team. Er zijn dagen dat ik ook graag met hen mee ga naar de eetzaal, wanneer het niet zo druk is op het werk. Afstemmen is dus altijd goed, maar laat de keuze bij de persoon met autisme.” 

Vooroordeel: Een medewerker met autisme kan niet werken in een drukke en stressvolle omgeving.

Het vraagt van sommige medewerkers veel om in een drukke omgeving te kunnen functioneren, anderen hebben hier geen last van. Positieve stress kan helpen om te focussen en vooruit te komen, andere vormen van stress kunnen maken dat iemand blokkeert. Veel mensen met autisme hebben geleerd om te gaan met drukke omgevingen. 

Medewerker Stefke: “Omdat er geen filter zit op de informatieverwerking komen alle prikkels even hard binnen. Je concentreren op je eigen werk wordt dan heel lastig. Een koptelefoon kan wel helpen wanneer je in een ruimte werkt met veel geluid.” 

Iedereen is uniek, maar er zijn gemene delers

Alle medewerkers met autisme zijn uniek. De een heeft alle lachers op zijn hand, de ander zegt liever niet zoveel. De een vindt probleemoplossend telefoneren geweldig, en voor de ander is dat haar grootste nachtmerrie.  

Toch zien wij een aantal gemene delers die veel van onze medewerkers delen. Dat gaat met name over de talenten en over de aanpassingen op de werkvloer die nodig zijn om goed te functioneren. 

Talenten

Uit een onderzoek onder onze werkzoekenden blijkt dat veel van hen dezelfde talenten en gedragskenmerken herkennen: 

Nauwkeurig 
Analytisch 
Creatief
Eerlijk
Loyaal

Deze talenten herkennen ook de leidinggevenden die onze medewerkers begeleiden. We detacheren onze medewerkers daarom vaak bij bedrijven en in functies waarin deze talenten worden gewaardeerd en benut. 

Denk bijvoorbeeld aan data-analisten, video-editors, of medewerkers op administratief, financieel of juridisch gebied.  

Aanpassingen

Bepaalde aspecten op werk kunnen door mensen met autisme als lastig worden ervaren, die voor anderen heel vanzelfsprekend zijn. Moeilijkheden in communicatie en overgevoeligheid voor bepaalde (zintuiglijke) prikkels en onverwachte veranderingen zijn hier voorbeelden van. 

Kleine aanpassingen op het gebied van communicatie, werkomstandigheden en overzicht en structuur maken vaak al een wereld van verschil. Enkele voorbeelden: communiceer concreet en duidelijk, pas het takenpakket aan de persoon aan, bied een rustige (vaste) werkplek, en bied ondersteuning bij het maken van een planning.   

Missie: meer mensen met autisme een baan

Al deze inzichten gecombineerd vormen ons bestaansrecht. Wij geloven in de talenten van mensen met autisme en zien de meerwaarde die zij creëren bij bedrijven. Met onze jarenlange ervaring begeleiden we zowel medewerkers als organisaties bij een duurzame inzet. Als detacheringsbureau zijn wij dé verbinder voor mensen met autisme en de arbeidsmarkt.  

Wil jij een medewerker met autisme detacheren?

Detachering is een prettige en veilige manier om kennis met ons te maken.